Những năm gần đây trên địa bàn huyện khánh Vĩnh có nhiều mô hình vườn cây ăn quả khá đa dạng; các hộ nông dân rất sáng tạo trong cách nghĩ cách làm, xây dựng mô hình vườn cây ăn quả kết hợp với du lịch, vừa mang lại hiệu quả kinh tế vừa là nơi tham quan, học tập kinh nghiệm để nhân rộng ra tại địa phương. Trong đó, mô hình trồng bưởi da xanh kết hợp với du lịch của anh Hồ Duy Hiệp tại thôn Gia Răng, xã Khánh Thành là một ví dụ điển hình.
Anh cho biết, khi mới lập gia đình, vợ chồng anh cũng trãi qua nhiều khó khăn, bám trụ với nương rẫy trên 10 năm với các loại cây ngắn ngày như: mì, bắp, mía nhưng thu nhập rất bấp bênh. Cây trồng luôn phụ thuộc vào thời tiết và thị trường, được mùa thì mất giá, nên cuộc sống vô cùng vất vả. Năm 2013, nắm bắt được thông tin từ một số hộ nông dân lập vườn trồng bưởi da xanh có hiệu quả kinh tế khá cao. Anh quyết định bán bớt diện tích đất trồng cây ngắn ngày kém hiệu quả, vay thêm vốn từ tổ chức hội nông dân và vốn của Ngân hàng Nông nghiệp Phát triển nông thôn Khánh Vĩnh đầu tư trồng 5 ha bưởi da xanh. Để thực hiện ý tưởng mới này, ban đầu thực hiện chuyển đổi từ cây ngắn ngày sang cây ăn quả hai vợ chồng anh cũng đã gặp không ít khó khăn về kinh phí đầu tư, giải pháp kỹ thuật trong việc trồng Bưởi da xanh, một loại cây trồng rất khó và mới, đối với nông dân. Nhưng với bản chất cần cù ham học hỏi và quyết tâm, dám nghĩ dám làm, Anh đã lần lượt gặp những người đi trước, đã rất thành công trong việc trồng bưởi da xanh và học hỏi qua các tài liệu được tập huấn. Qua nghiên cứu chắt lọc những thông tin và kiến thức hữu ích Anh đã dần có kinh nghiệm và mạnh dạn trọng việc đầu tư. Từ khâu chọn cây giống, đào lỗ ủ phân trồng chăm sóc và xịt thuốc, bón phân theo đúng chu kì sinh trưởng của cây, vợ chồng anh đều tự tay làm và chỉ đạo cho nhân công làm.
Quyết tâm tìm tòi đưa vào trồng, nhân rộng loại cây trồng chủ lực mà huyện đang khuyến khích phát triển, phá vỡ thế độc canh sản xuất cây trồng truyền thống, góp phần đa dạng hóa sản xuất, phát triển các ngành nghề du lịch, dịch vụ mới trong kinh tế miền núi là suy nghỉ rất mạnh dạn của Anh. Sau hơn 5 năm miệt mài chăm sóc, cây và đất đã không phụ công người; nhìn vào vườn cây rộng mênh mông, xanh tít tắp trên 5ha với hơn 3000 gốc bưởi da xanh đang trĩu quả, mới thấy được công sức và sự quyết tâm vượt khó nơi Anh. Năm 2018, cây bắt đầu cho quả bói, anh bán tại vườn được 15 tấn, giá bình quân 35 ngàn đồng/kg. Năm 2019, anh thu được trên 25 tấn giá bán tại vườn trên 35 ngàn đồng/kg và năm 2020 dự kiến sẽ thu hoạch khoảng 60 tấn quả. Thu nhập bình quân mỗi năm trên dưới 500 triệu đồng, đủ để vợ chồng anh có cuộc sống thoải mái và tái đầu tư chăm sóc vườn. Với thu nhập như vậy, anh cho biết cây Bưởi da xanh đã khẳng định là cây trồng chủ lực, có giá trị cao so với các loại cây trồng hiện có trên địa bàn huyện Khánh Vĩnh. Ngoài làm kinh tế giỏi, anh còn là hội viên nông dân rất gương mẫu, luôn san sẽ kiến thức và kinh nghiệm của bản thân cho các hội viên mới lập vườn. Tạo điều kiện cho các hội viên thăm quan mô hình của gia đình để nhân rộng ra tại địa phương. “Anh Hiệp là nông dân trẻ nhưng mạnh dạn trong đầu tư sản xuất, luôn năng động sáng tạo trong công việc và có những thành công ban đầu rất đáng ghi nhận. Luôn năng nổ nhiệt tình với tổ chức hội nông dân, và chi hội nghề nghiệp mà anh đang tham gia”. Ông Nguyễn Văn Ân, Chủ tịch Hội nông dân xã Khánh Thành đã nói như vậy khi được hỏi về Anh.
Đối với Anh Hiệp, chặng đường sắp tới tuy không còn vất vả như trước nhưng anh vẫn ấp ủ ý định xây dựng khu vườn cây ăn trái của gia đình mình thành khu du lịch sinh thái miệt vườn để thu hút khách tham quan, giới thiệu với bà con xa gần về một loại cây đặc sản của núi rừng Khánh Vĩnh, cây bưởi da xanh. Anh Hiệp cho biết: “Anh đã đầu tư một cây cầu trên 200 triệu đồng bắc qua suối để vào vườn, sắp tới anh cố gắng sẽ đầu tư thêm một vườn cây cảnh và xây dựng một số cụm nhà sàn để tạo điều kiện cho khách đến thăm quan vườn có chổ nghỉ ngơi thư giãn, hướng tới xây dựng thành khu du lịch vườn sinh thái”.
Anh Hồ Duy Hiệp và vườn bưởi 5 ha của mình
Biết phát huy tiềm năng lợi thế của quê hương, cùng với sự quyết tâm, ham học hỏi, chịu khó tự tìm hướng đi thích hợp trên chính mảnh đất của mình, anh đã vượt qua khó khăn và bước đầu thành công trong phát triển mô hình trồng cây ăn quả. Những thành quả đạt được hôm nay của anh thật đáng trân trọng, xứng đáng là tấm gương sáng của Hội viên nông dân. Năm 2017, 2018 anh đều đạt danh hiệu "Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp Huyện"; năm 2019 đạt danh hiệu "Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp tỉnh" và vinh dự nhận được bằng khen về tấm gương sản xuất giỏi do UBND tỉnh Khánh Hòa trao tặng.
Lê Tuyết-Trung tâm Văn hóa Thông tin và TT Khánh Vĩnh