Trung thành và vận dụng đúng đắn, sáng tạo những nguyên tắc cơ bản trong xây dựng LLVTND cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, ngay từ khi mới ra đời, Đảng ta khẳng định phải xây dựng LLVTND đặt dưới sự lãnh đạo “tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt” của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Phải xây dựng và lãnh đạo vững chắc lực lượng vũ trang cách mạng của nhân dân, bảo đảm đánh thắng bất cứ kẻ thù nào, bất cứ trong hoàn cảnh nào”(1) . Ở đâu có tổ chức và hoạt động của lực lượng vũ trang (LLVT) thì ở đó phải có sự lãnh đạo của Đảng. Đây là sự tổng kết lịch sử và khái quát, phát triển tư duy lý luận của Đảng về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với LLVTND; chỉ rõ quy luật xây dựng, phát triển của Quân đội nhân dân (QĐND), Công an nhân dân (CAND), Dân quân tự vệ là LLVT của dân, do dân, vì dân trong sự nghiệp cách mạng của Đảng.
Trải qua quá trình cách mạng, để giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với LLVTND, Đảng ta luôn xác lập cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với LLVT, nhằm hiện thực hóa sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với LLVT, bảo đảm cho Đảng nắm chắc LLVT trong mọi tình huống. Trong gần 75 năm qua, cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với LLVTND đã nhiều lần được bổ sung, điều chỉnh để phù hợp với tình hình nhiệm vụ cách mạng và nhiệm vụ trong từng giai đoạn lịch sử. Hình thức tổ chức cụ thể trong mỗi thời kỳ tuy có khác nhau, nhưng đều nhất quán quan điểm, nguyên tắc là giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với LLVTND trong mọi hoàn cảnh, mọi tình huống.
Hiện nay, các thế lực thù địch đang ra sức chống phá, luôn công kích, phủ nhận nguyên tắc “Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt” đối với QĐND, CAND. Chúng đòi bỏ Điều 65, chương 4 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa (XHCN) Việt Nam năm 2013, quy định “Lực lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, Nhân dân, với Đảng và Nhà nước, có nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội; bảo vệ Nhân dân, Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN; cùng toàn dân xây dựng đất nước và thực hiện nghĩa vụ quốc tế”(2); đòi “phi chính trị hóa” quân đội và công an; chúng còn xuyên tạc đường lối quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân; tạo mối nghi ngờ, hiềm khích, gây ly gián, chia rẽ quân đội với công an; chia rẽ nhân dân với LLVT, chia rẽ LLVT với các cơ quan Đảng, Nhà nước. Mục tiêu của chúng là nhằm tiến tới xóa bỏ hoàn toàn vai trò lãnh đạo của ĐCS Việt Nam đối với LLVT, xóa bỏ chế độ XHCN, thúc đẩy “tự chuyển hóa”, “tự diễn biến” từ bên trong, từng bước vô hiệu hóa, làm phai nhạt lý tưởng cách mạng, mục tiêu chiến đấu của LLVTND.
Để giữ vững nguyên tắc sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với LLVTND, đẩy mạnh đấu tranh phản bác lại những luận điệu phản động của các thế lực thù địch, bảo đảm cho LLVT luôn giữ vững bản chất cách mạng, mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, cần thực hiện tốt các nội dung:
Thứ nhất, luôn kiên định và giữ vững nguyên tắc ĐCS Việt Nam lãnh đạo LLVT tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt
Trong mọi điều kiện và hoàn cảnh phải luôn kiên định giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với LLVT, bảo đảm cho Đảng nắm chắc LLVT trong mọi tình huống. Đây là yêu cầu tất yếu, khách quan của sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Sự lãnh đạo của Đảng là tuyệt đối; Đảng không chia sẻ quyền lãnh đạo đó cho bất kỳ một tổ chức, một đảng phái hay một cá nhân nào. Đảng lãnh đạo LLVT trực tiếp, không thông qua một khâu, một tổ chức trung gian nào. Sự lãnh đạo của ĐCS Việt Nam là toàn diện trên tất cả các lĩnh vực chính trị, tư tưởng, tổ chức, trên mọi nhiệm vụ. Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định sự trưởng thành và chiến thắng của LLVT trong suốt 75 năm qua.
Đảng không những đề ra đường lối, chủ trương quân sự, bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội; xác định phương hướng phát triển tiềm lực quân sự, quốc phòng, an ninh của đất nước; xác định các chủ trương, giải pháp nâng cao sức chiến đấu của Đảng bộ Quân đội, Đảng bộ Công an mà còn lãnh đạo việc tổ chức hiện thực hóa quan điểm, đường lối xây dựng LLVT cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. ĐCS Việt Nam, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân ủy Trung ương quyết định những vấn đề về xây dựng LLVT cách mạng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức; trở thành lực lượng tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, trở thành lực lượng nòng cốt cùng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN và tích cực, chủ động tham gia xây dựng đất nước. Đảng, Nhà nước thống nhất chỉ huy, quản lý LLVT theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Đây là yếu tố căn cốt đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng đối với LLVT. Cùng với quy định của pháp luật, Đảng luôn nêu cao tinh thần tự hoàn thiện nhằm nâng cao chất lượng lãnh đạo, giữ vững vai trò lãnh đạo đối với LLVT.
Để nâng cao chất lượng lãnh đạo, tổ chức đảng các cấp trong Quân đội và Công an phải luôn quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm chủ trương, quan điểm, đường lối về quân sự, quốc phòng, an ninh của Đảng; đồng thời, phải thực hiện tốt chức năng tham mưu với Đảng, Nhà nước trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, bảo vệ an ninh, trật tự; thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước về xây dựng LLVTND, xây dựng vững chắc nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của LLVTND trong tình hình mới.
Chỉ đặt dưới sự lãnh đạo ĐCS Việt Nam, LLVT mới giữ vững bản chất của đội quân cách mạng, của dân, do dân và vì dân, mới phát huy được vai trò trong bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, bảo vệ lợi ích của nhân dân. Do vậy, sự lãnh đạo của Đảng đối với LLVT không thể phân chia cho bất kỳ ai, bất kỳ tổ chức lực lượng chính trị nào khác. Nhà nước thống nhất quản lý chặt chẽ LLVT, trên cơ sở nguyên tắc tập trung dân chủ, đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng và thực hiện quản lý xã hội bằng pháp luật.
Thứ hai, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, xây dựng QĐND và CAND thực sự trung thành, tin cậy về chính trị, có chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu cao, làm nòng cốt trong nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc
Để bảo đảm cho LLVT luôn trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng; vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức; trở thành lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh chống lại những quan điểm sai trái, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước,… Đảng phải không ngừng kiện toàn hệ thống tổ chức đảng các cấp trong LLVT; nâng cao năng lực, trình độ lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, đặc biệt là tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Các cấp ủy cần thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo gắn với cá nhân phụ trách; tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, nâng cao tính chiến đấu, tăng cường đoàn kết, thống nhất trong từng tổ chức đảng và đơn vị; chủ động triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát chặt chẽ, khoa học, sát với yêu cầu, nhiệm vụ, thực tiễn của từng tổ chức đảng.
Việc nắm chắc và chăm lo xây dựng LLVT, nhất là QĐND và CAND vững mạnh, thực sự trung thành và tin cậy về chính trị là một nguyên tắc chiến lược của Đảng, liên quan trực tiếp đến sự sống còn của quốc gia dân tộc và chế độ. Đảng phải thường xuyên làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và rèn luyện bản chất giai cấp công nhân của LLVT, làm cho LLVT luôn trung thành với Đảng, với nhân dân. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm, bản lĩnh chính trị, quyết tâm chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ quân đội và công an, sẵn sàng nhận và thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao trong các tình huống, không để bị động bất ngờ.
Chú trọng nâng cao chất lượng công tác cán bộ, đẩy mạnh xây dựng bồi dưỡng đội ngũ cán bộ theo hướng ngày càng có chất lượng cao, số lượng phù hợp, gắn liền với cơ cấu, bố trí, sắp xếp cán bộ hợp lý; thường xuyên kiện toàn, củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của hệ thống tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên các cấp trong LLVT. Đây là những vấn đề then chốt, có ý nghĩa quyết định giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với LLVT.
Thứ ba, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước đối với LLVT
Sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng gắn với tăng cường sự quản lý thống nhất của Nhà nước đối với LLVT cách mạng quan hệ chặt chẽ với nhau, có ý nghĩa quyết định trong việc xây dựng LLVT cách mạng theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng nhằm giữ vững nguyên tắc lãnh đạo của Đảng đối với LLVT.
Nhà nước quản lý thống nhất LLVT trên cơ sở thể chế hóa đường lối, chủ trương, chính sách của ĐCS Việt Nam bằng luật pháp, đồng thời, không ngừng cải cách tổ chức và hoạt động của bộ máy hành chính Nhà nước từ Trung ương đến địa phương. Kịp thời điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, các bộ và cơ quan ngang bộ khác, cơ quan thuộc Chính phủ và địa phương cho phù hợp với yêu cầu quản lý Nhà nước đối với LLVT; không ngừng củng cố, hoàn thiện, hoàn chỉnh hệ thống chỉ huy các cấp trong các cơ quan, đơn vị trong QĐND Việt Nam và CAND Việt Nam, Dân quân tự vệ. Nỗ lực cải tiến phương pháp, lề lối làm việc; xác định rõ nguyên tắc làm việc và quy chế phối hợp vận hành của bộ máy lãnh đạo, quản lý, chỉ huy các cấp của các cơ quan, đơn vị trong LLVT. Duy trì nghiêm cơ chế lãnh đạo để Đảng luôn luôn nắm chắc được LLVT trong mọi tình huống.
Trong điều kiện Đảng cầm quyền, các chủ trương, quan điểm của Đảng về các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh phải được thể chế hóa thành các văn bản pháp luật và được thực hiện bằng các cơ chế quản lý Nhà nước. Nâng cao hiệu quả quản lý của Nhà nước đối với LLVT là nhiệm vụ quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Do vậy, cần chủ động đề xuất xây dựng, ban hành các văn bản pháp luật điều chỉnh lĩnh vực quốc phòng, an ninh làm cơ sở để xây dựng và phát huy vai trò của LLVT trong bảo vệ Tổ quốc, giữ vững môi trường ổn định để phát triển đất nước.
Thứ tư, đẩy mạnh đấu tranh, làm thất bại âm mưu và hoạt động “Diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” LLVT của các thế lực thù địch
Các thế lực thù địch luôn tìm mọi cách để “phi chính trị hóa” quân đội, lực lượng công an. Đây là sự chống phá cực kỳ nguy hiểm và trên thực tế, các thế lực thù địch đã và đang đẩy mạnh xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về công tác quốc phòng, an ninh, về xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân. Chúng ra sức xuyên tạc, bôi nhọ bản chất, truyền thống của QĐND và CAND; làm giảm lòng tin của nhân dân đối với quân đội và công an; xuyên tạc các sự kiện lịch sử có ý nghĩa chính trị trọng đại của đất nước có lực lượng quân đội và công an tham gia nhằm làm mất uy tín, vị thế, vai trò của hai lực lượng này trước nhân dân.
Mục tiêu của các thế lực thù địch là nhằm tách rời LLVT khỏi sự lãnh đạo của Đảng; làm cho LLVT không còn là công cụ bạo lực sắc bén, không còn là lực lượng chính trị tin cậy của Đảng và Nhà nước. Bởi vậy, nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với LLVT phải được giữ vững và luôn luôn được củng cố, tăng cường trong nhận thức và hành động của mỗi cán bộ, chiến sĩ. Mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ trong LLVT cần nhận thức đầy đủ và sâu sắc rằng, LLVT là của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân mà chiến đấu, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp của Đảng. Mục tiêu, lý tưởng chiến đấu của LLVT cách mạng Việt Nam chính là mục tiêu, lý tưởng của Đảng vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân.
Trên nền tảng cơ sở đó, cán bộ, chiến sĩ, đảng viên trong LLVT cần nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, chủ động, nhạy bén, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; kịp thời xử lý các tình huống phức tạp diễn ra theo đúng cương lĩnh, đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, không để kẻ địch lợi dụng. Các cấp ủy Đảng, mọi cán bộ, đảng viên phải thực hiện tốt nội dung Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng. Phải tiếp tục giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với QĐND, CAND và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, làm cho quân đội và công an thật sự đoàn kết, gắn bó; là lực lượng xung kích đi đầu trong ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Kiên quyết đấu tranh bác bỏ những quan điểm thù địch, sai trái muốn hạ thấp, xem nhẹ, phủ định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với LLVTND.
Trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh cách mạng nào, LLVT phải không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, vững vàng trước trong mọi tình huống, tích cực đấu tranh bảo vệ cương lĩnh, đường lối, quan điểm của Đảng, không dao động trước những diễn biến phức tạp của tình hình và sự công kích của các thế lực thù địch; nhạy bén, sắc sảo và kiên quyết đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong giai đoạn cách mạng mới.
(1) Hồ Chí Minh toàn tập, tập 14, NxbCTQG-ST,H,2011,tr.608.
(2) Hiến pháp nước Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2013.