BHXH tự nguyện được ra đời và áp dụng thực hiện từ ngày 01/01/2007, BHXH tự nguyện là hình thức bảo hiểm do Nhà nước quản lý và tổ chức thực hiện vì mục tiêu an sinh xã hội, không vì mục đích lợi nhuận, mang tính nhân văn, vì quyền lợi của người dân. Giúp người tham gia giảm bớt khó khăn, rủi ro khi tuổi đã cao, đảm bảo thu nhập, ổn định cuộc sống khi hết tuổi lao động. Đây là chỗ dựa tin cậy cho người lao động khi về già. Nhất là với những người lao động tự do, không có hợp đồng lao động, không có việc làm ổn định, người dân ở khu vực nông thôn.

Trong những năm qua, mặc dù luôn được sự quan tâm, chỉ đạo trực tiếp của Thành ủy, UBND thành phố, BHXH tỉnh cùng với sự phối hợp của các phòng, ban có liên quan trên địa bàn trong việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT và BHXH tự nguyện. Nhưng trong đó tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Cam Ranh còn thấp. Nhằm thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu Nghị quyết HĐND thành phố đã đề ra về phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trong năm 2020, từ đầu năm đến nay BHXH thành phố Cam Ranh đã triển khai nhiều hoạt động vận động triển khai BHXH toàn dân - tuyên truyền vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện.

Năm 2020, Nghị quyết HĐND thành phố Cam Ranh đã đề ra chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn với số người 1.805, với tỷ lệ  2,89%/độ tuổi lao động. Để thực hiện đạt mục tiêu đó, ngay từ đầu năm 2020 BHXH thành phố đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện bằng nhiều hình thức. Tuy nhiên 5 tháng đầu năm tỷ lệ tham gia còn thấp, mới chỉ đạt 45% so với kế hoạch năm, nguyên nhân một phần do tâm lý e ngại của người dân khi họ chưa hiểu biết hết về những lợi ích khi tham gia..., ông Lê Anh Minh – Phó giám đốc BHXH thành phố cho biết: “Từ đầu năm đến nay, BHXH thu được 972 người, so với kế hoạch đạt 45% so với chỉ tiêu giao. Qua công tác triển khai, từ đầu năm đến nay cũng gặp một số khó khăn, thứ nhất do tình hình dịch bệnh Covid-19, nên không tổ chức được những hội nghị tuyên truyền để cho bà con tham dự nắm bắt được các chính sách BHXH tự nguyện, nên từ đó đối tượng tham gia BHXH tự nguyện có phần chưa phát triển mạnh; thứ hai là người dân cũng ít có quan tâm đến công tác tham gia BHXH tự nguyện vì qua các thông tin người dân nắm là qua 20 năm mới được hưởng lương hưu, từ đó người dân cảm thấy lâu mới được hưởng. Nhưng thực tế theo quy định triển khai có rất nhiều phương án để thực hiện BHXH đủ 20 năm. Đối với những đối tượng lớn tuổi có thể chúng ta tham gia ở khoảng thời gian 10 năm là đủ điều kiện hưởng lương hưu rồi, với điều kiện chúng ta đóng đủ tiền cho 20 năm... cho nên mong người dân trên địa bàn các xã, phường khi nhận được giấy mời của UBND xã, phường tổ chức phối hợp với BHXH Cam Ranh tổ chức hội nghị tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện thu xếp thời gian có sự tham dự cho đông đủ để nắm rõ được chính sách BHXH tự nguyện từ đó chúng ta có dự trù cho việc tham gia BHXH tự nguyện để được nhận lương hưu và cấp thẻ BHYT, hưởng hưu khi về già để góp phần an sinh xã hội chung cho thành phố, cũng như cá nhân mình được an nhàn khi tuổi già”

Trước tình hình đó, để thu hút đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, đưa BHXH tự nguyện giúp đi vào cuộc sống, giúp công tác phát triển đối tượng ngày càng mở rộng, BHXH thành phố đã và đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động, người dân, đối tượng thụ hưởng về các chính sách, lợi ích của bảo hiểm xã hội tự nguyện. Phối hợp với Bưu điện thành phố tổ chức lễ phát động, toàn bộ cán bộ, đoàn viên, thanh niên thuộc 2 đơn vị  chia thành các nhóm nhỏ “đến tận ngõ, gõ tận nhà” các gia đình, các tiểu thương buôn bán trong và ngoài các chợ, khu dân cư, cơ sở kinh doanh, địa điểm công cộng… để tuyên truyền, tư vấn cho người dân biết về lợi ích của BHXH tự nguyện, từ đó đăng ký tham gia, góp phần phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn.

Đồng thời, chủ động xây dựng kế hoạch, chương trình công tác tuyên truyền, triển khai đến các xã, phường và các đơn vị phối hợp, mở rộng các đại lý thu ở cơ sở. Tham mưu cho chính quyền địa phương tăng cường công tác chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi để hệ thống đại lý thu hoạt động đạt hiệu quả cao, góp phần hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra trong năm 2020 trên địa bàn thành phố.

Về quyền lợi của người tham gia BHXH tự nguyện, người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được Nhà nước hỗ trợ một phần tiền đóng BHXH tự nguyện theo tỷ lệ % (phần trăm) trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể: 30% đối với người tham gia thuộc hộ nghèo, 25% đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo, 10% đối với các đối tụợng khác. Được hưởng chế độ lương hưu hàng tháng khi có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên và đủ tuổi (nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi), và được hưởng chế độ tử tuất theo quy định. Ngoài ra còn cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí khi hưởng chế độ hưu trí; được hưởng trợ cấp BHXH một lần đối với nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia BHXH, người tham gia BHXH tự nguyện ra nước ngoài định cư, người đang mắc bệnh hiểm nghèo nguy hiểm đến tính mạng.

Sau khi được cán bộ BHXH tư vấn tận tình, hiểu rõ về các chính sách ưu đãi của Nhà nước cũng như lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện, nhiều người dân đã đăng ký tham gia, không những cho bản thân mà còn mua cho cả gia đình.

Nhân viên BHXH Cam Ranh đang tư vấn cho chị Chị Hương Lan – Tiểu thương kinh doanh trong chợ Mới, thành phố Cam Ranh

Chị Hương Lan – Một tiểu thương bán thịt ở chợ Mới sau khi được tư vấn mua BHXH tự nguyện, nhận thấy được lợi ích từ việc tham gia BHXH tự nguyện để sau này về già được hưởng lương hưu, được cấp thẻ BHYT miễn phí để khám chữa bệnh, chị đã  tham gia mua thẻ BHXH tự nguyện cho bản thân và những người thân trong gia đình, chị Hương Lan cho biết: “Tôi được cơ quan BHXH tư vấn, nên tôi tham gia BHXH để sau này được hưởng lương hưu, được cấp thẻ BHYT miễn phí. Tôi thấy chính sách này rất hay, có lợi nên tôi đã tự nguyện tham gia cho 2 vợ chồng và ba mẹ hai bên là 4,5 cái bảo hiểm lận”

Chị Lê Thị Sai – Một tiểu thương kinh doanh hàng nội thất tại phường Cam Thuận, khi tham gia mua BHYT cho người nhà, lúc ốm đau đến bệnh viện nhận được sự ưu đãi từ chính sách BHYT, nên khi được cán bộ BHXH tư vấn tham gia BHXH tự nguyện để được cấp thẻ BHYT miễn phí lại được hưởng lương hưu khi đóng đủ 20 năm...nên chị đã quyết định tham gia, Chị Lê Thị Sai chia sẽ:“ Từ hôm giờ định lên Bệnh viện mua BHYT, do thấy người nhà tôi và con tôi bệnh đến nằm viện thấy được ưu đãi đàng hoàng. Như Bệnh viện Cam Ranh, bà Nội tôi bị ốm lên nằm 1 tuần lễ, nằm phòng Vip đàng hoàng mà khi về thanh toán có 8.000 đồng thôi, lúc trả tiền tôi còn hỏi lại nhân viên xem có tính lộn không mà sao ít vậy, họ trả lời tôi là họ không nhầm mà do bà nội có mua bảo hiểm, về tôi tâm sự với mấy bà chị và họ cũng khuyên tôi nên đia mua BHYT, cho nên tôi cũng có ý định đi mua cái bảo hiểm để đó vì nó có lợi ích cho mình khi không may ốm đau. Giờ sẵn gặp BHXH mấy người nói nên tôi mua luôn... ”

Nhân viên BHXH đang tư vấn cho chị Chị Lê Thị Sai – Tiểu thương ở phường Cam Thuận

Với những lợi ích mang lại từ BHXH tự nguyện, mong rằng những người trong độ tuổi lao động nói riêng và người dân trên địa bàn thành phố Cam Ranh nói chung tích cực tham gia BHXH tự nguyện. Người dân có thể đến các Đại lý thu BHXH, BHYT ở UBND các xã, phường, Bưu điện; Trung tâm Y tế Cam Ranh, các Hội, đoàn thể và cơ quan BHXH… để được tư vấn và đăng ký tham gia./.

Phan Hương (Trung Tâm VH-TT&TT thành phố Cam Ranh)