Dự thảo Quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương sẽ được Hội nghị Trung ương 8 (khóa XII) xem xét trong ngày làm việc hôm nay (5-10-2018). Đây là một nội dung quan trọng, thu hút sự quan tâm, theo dõi của cán bộ, đảng viên và nhân dân cả nước.

Trong tiến trình cách mạng, Đảng ta luôn quan tâm giáo dục, rèn luyện, nêu cao tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên. Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người sáng lập và rèn luyện Đảng ta đã đưa “nêu gương” trở thành một phương thức lãnh đạo của Đảng và thành phần cốt yếu của văn hóa Đảng. Công cuộc xây dựng và chỉnh đốn Đảng hiện nay, trong số nhiều giải pháp quan trọng nhằm xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, ngang tầm nhiệm vụ, Đảng ta luôn đề cao vai trò “nêu gương” của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Đây là phương pháp đúng đắn, hiệu quả và là yêu cầu bức thiết trong tình hình hiện nay. 

Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến," "tự chuyển hóa" trong nội bộ” đã xác định và nhận diện rõ những biểu hiện suy thoái của cán bộ, đảng viên và đưa ra các giải pháp cụ thể.  

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, Ban Bí thư đã ban hành Quy định số 101-QĐ/TW ngày 7-6-2012 của Ban Bí thư về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp”, Quy định số 55-QĐ/TW ngày 19-12-2016 của Bộ Chính trị về “Một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên”. 

Sau khi ban hành, các quy định được triển khai thực hiện và đã nêu cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; tạo chuyển biến tích cực trong ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, tham nhũng, tiêu cực. Tuy nhiên, thực tế trong thời gian qua cho thấy, một số cán bộ, đảng viên, kể cả cán bộ cấp cao thiếu gương mẫu trong học tập, tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống và thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, thậm chí vi phạm nghiêm trọng kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước, gây dư luận xấu trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.  

Sau nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, hơn 490 tổ chức đảng và 15 nghìn đảng viên vi phạm, trong đó, có gần 1.300 đảng viên bị thi hành kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái. Đã thi hành kỷ luật gần 60 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, trong đó một số đồng chí là Ủy viên Trung ương, nguyên là Ủy viên Trung ương, khai trừ đảng 1 nguyên Ủy viên Bộ Chính trị. 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, trong đó có một nguyên nhân quan trọng là cán bộ, đảng viên hiện nay, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ chủ chốt các cấp đang thiếu hoặc chưa quyết tâm thực hiện tốt một phẩm chất, đó là “nêu gương”. 

Trước tình hình trên, việc nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt, người đứng đầu các ngành, các cấp càng đặt ra bức thiết hơn; đòi hỏi phải trở thành việc làm thường xuyên, hàng giờ, hàng ngày của cán bộ, đảng viên, của người đứng đầu các cấp, các ngành. Mặt khác, các quy định trước chưa xác định cụ thể nội dung nêu gương của Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương. Trong khi đó, việc nêu gương của các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo động lực lớn, sức lan tỏa mạnh trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. Do đó, cần có một quy định của Ban Chấp hành Trung ương về việc tiếp tục thực hiện các quy định nêu gương và chủ yếu tập trung xác định cụ thể trách nhiệm nêu gương của Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương.  

Dự thảo Quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương trình Hội nghị Trung ương 8 do Ban Tổ chức Trung ương chuẩn bị rất công phu, kỹ lưỡng, trong quá trình hoàn thiện dự thảo, Ban Tổ chức Trung ương đã tổ chức hội thảo, tiếp thu ý kiến của các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương; một số đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chuyên gia, nhà khoa học; lãnh đạo các cơ quan, đơn vị ở Trung ương và địa phương... 

Quy định nêu gương nhấn mạnh đến các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, theo hướng: Cán bộ có chức vụ càng cao càng phải gương mẫu. Phải nhìn thẳng vào sự thật, tập trung vào những khuyết điểm, yếu kém, bức xúc trong xã hội do cán bộ, đảng viên thiếu gương mẫu gây ra. Việc nêu gương phải ngang tầm với vị trí, vai trò, trách nhiệm được giao. 

Quy định dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, dễ kiểm tra, giám sát và tạo được sự lan tỏa, có những nguyên lý chung nhất, như tuân thủ cương lĩnh, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, được áp dụng chung cho tất cả cán bộ, đảng viên và quy định dành riêng cho Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư và Ủy viên Trung ương Đảng theo cấu trúc có “xây” có “chống”, “xây” trước “chống” sau...

Dự thảo quy định trách nhiệm nêu gương của tất cả cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương phải chấp hành Cương lĩnh, Điều lệ, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nghiêm túc thực hiện Quy định số 47-QĐ/TW ngày 1-11-2011 của Ban Chấp hành Trung ương về “Những điều đảng viên không được làm”, Quy định số 101-QĐ/TW ngày 7-6-2012 của Ban Bí thư về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp”, Quy định số 55-QĐ/TW ngày 19-12-2016 của Bộ Chính trị về “Một số việc cần làm ngay để tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên” và nhấn mạnh cán bộ giữ chức vụ càng cao càng phải gương mẫu.  

Từng đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương phải thực sự gương mẫu về bản lĩnh chính trị, ý chí chiến đấu; đạo đức, lối sống, phong cách làm việc; trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ; vai trò trung tâm đoàn kết, hạt nhân lãnh đạo trong hệ thống chính trị. Chủ động từ chức khi bản thân không đủ điều kiện, uy tín hoặc để địa phương, cơ quan, đơn vị mình phụ trách không hoàn thành nhiệm vụ chính trị hoặc để xảy ra mất đoàn kết kéo dài, hoặc để cán bộ cấp dưới trực tiếp tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng phải xử lý bằng pháp luật,… 

Từng đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương phải thực sự gương mẫu và kiên quyết chống các biểu hiện tiêu cực trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành; công tác cán bộ; tham nhũng chính sách; tham vọng quyền lực, lạm quyền, lộng quyền; “lợi ích nhóm”; để người nhà, người thân lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi,…

Quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên nhằm đưa việc nêu gương trở thành việc làm tự giác, thường xuyên và nếp văn hóa, nâng cao ý thức trách nhiệm, tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, trước hết là các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương, góp phần quan trọng xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng.