Trong Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa “hồng” vừa “chuyên”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành cho thế hệ trẻ sự quan tâm đặc biệt, thường xuyên căn dặn phải ra sức đoàn kết, tập hợp thanh niên thành một mặt trận rộng lớn. Theo Người, đây là mặt công tác lớn, một nhiệm vụ rất quan trọng của Đoàn. Người đã để lại một di sản tinh thần hết sức lớn lao với hàng trăm bài nói, bài viết về thanh niên và công tác thanh niên.

Là Người sáng lập và rèn luyện Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Bác Hồ luôn chú trọng vấn đề tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên và công tác Đoàn. Người căn dặn: “Chi bộ phải chăm lo xây dựng Đoàn thanh niên cho thật tốt”, đồng thời “Trung ương và các cấp đảng bộ địa phương phải chăm sóc hơn nữa đến công tác thanh niên”, trong đó vấn đề quan trọng là chăm lo công tác xây dựng Đoàn để “phát huy tác dụng tiên phong của Đoàn về mọi mặt”.

Ảnh minh họa

Qua hơn nửa thế kỷ xây dựng, phấn đấu trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, với vai trò nòng cốt chính trị của Ðoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam luôn nỗ lực đổi mới hoạt động, ngày càng xứng đáng là tổ chức xã hội rộng rãi của thanh niên và các tổ chức thanh niên Việt Nam yêu nước theo tư tưởng Hồ Chí Minh và lý tưởng của Ðảng Cộng sản Việt Nam, đoàn kết mọi tầng lớp thanh niên Việt Nam trong và ngoài nước cùng phấn đấu vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn khẳng định tiềm năng, vai trò, vị trí to lớn của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, luôn tin tưởng và nhìn nhận thanh niên theo quan điểm phát triển. Ngay từ khi đất nước còn trong đêm đen nô lệ, Người đã nêu tư tưởng: Thức tỉnh thanh niên để đi đến thức tỉnh dân tộc. Vào những năm đầu khi nước ta giành được độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà”, “nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh, một phần lớn là do các thanh niên”⁽¹⁾. Người cho rằng sự phát triển trong tương lai của đất nước và tiền đồ vẻ vang của dân tộc nằm trong tay thanh thiếu nhi. Vì thế, Người nhấn mạnh: Thanh niên “phải tham gia ý kiến vào công việc của chính phủ, chiến đấu giữ lấy nền độc lập và tự rèn luyện từ bây giờ để sau này lên thay những thủ lĩnh mà gánh vác những việc trọng đại của nước nhà”⁽²⁾.

Người luôn đặt niềm tin và mong đợi ở thanh niên. Người đưa ra dự báo hết sức đúng đắn mà nay đã trở thành hiện thực: “Với một thế hệ thanh niên hăng hái kiên cường, chúng ta nhất định thành công trong sự nghiệp bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước”⁽³⁾.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhìn nhận thanh niên theo quan điểm phát triển và toàn diện. Người căn dặn cán bộ, đảng viên phải tránh thái độ thành kiến, hẹp hòi, bảo thủ, cô độc đối với thanh niên. Bởi theo Người, thanh niên sống trong điều kiện mới tất yếu có những nhu cầu, lợi ích khác với cha, anh họ, không nên xem xét thanh niên một cách cứng nhắc, trước sao nay vậy. Người nói, cần phải đi sâu vào đời sống, hiểu rõ tâm lý của thanh niên và giúp đỡ họ giải quyết vấn đề một cách thiết thực.

Tại Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ II (1956), Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Đoàn là cánh tay đắc lực của Đảng để thực hiện những chủ trương, chính sách cách mạng”⁽⁴⁾. Người còn nhắc nhở: “Phải củng cố tổ chức Đoàn, phải đoàn kết nội bộ thật chặt chẽ và phải đoàn kết rộng rãi các tầng lớp thanh niên”⁽⁵⁾.

Tại buổi lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Đảng, Người chỉ rõ: “Đoàn thanh niên lao động - phải là cánh tay đắc lực của Đảng trong việc tổ chức và giáo dục các thế hệ thanh niên, nhi đồng thành những chiến sĩ tuyệt đối trung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”⁽⁶⁾.

Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, mỗi thanh niên Việt Nam tự hào về truyền thống vẻ vang của Hội và các tầng lớp thanh niên. Ðó là truyền thống yêu nước nồng nàn, một lòng trung thành với chế độ, với lý tưởng của Ðảng và Bác Hồ kính yêu. Truyền thống quý báu đó đã tạo nên động lực quý giá xuyên suốt các chặng đường lịch sử của Ðoàn, của Hội. Dù ở hoàn cảnh nào, điều kiện nào, thanh niên Việt Nam không quản ngại khó khăn, gian khổ hy sinh, chiến đấu  quên mình, sáng tạo trong lao động sản xuất, xung phong tình nguyện, đoàn kết cùng nhau vươn lên góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, thanh niên cả nước hiện đang không ngừng phát huy truyền thống xung kích cách mạng của cha anh, xung phong tình nguyện, sẵn sàng nhận những nhiệm vụ khó khăn, đến những nơi gian khổ nhất để cống hiến; khi Ðảng và nhân dân kêu gọi, thanh niên luôn sẵn sàng với tinh thần tự giác cao. Các thế hệ đi trước đã tình nguyện xếp bút nghiên lên đường chiến đấu, cảm tử cho Tổ quốc quyết sinh, xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước... Thế hệ thanh niên hôm nay luôn sẵn sàng cống hiến tài năng, sức trẻ với những phong trào thanh niên lập nghiệp, tuổi trẻ giữ nước, thanh niên tình nguyện, khi Tổ quốc cần - thanh niên hành động...

Tuy nhiên, trong thực tế vẫn còn một bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, thiếu niềm tin; một số thanh niên không có ý chí phấn đấu, vươn lên, bản lĩnh yếu kém, sa vào các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật; còn những bạn trẻ đề cao lối sống thực dụng, không quan tâm đến tình hình đất nước, thụ động trong học tập, rèn luyện... Trong khi đó, hoạt động Hội Liên hiệp Thanh niên các cấp chưa tác động sâu sắc, chưa thật sự thu hút đông đảo thanh niên tham gia. Một số hoạt động của tổ chức Hội còn chưa phù hợp với sự phát triển của thanh niên trong tình hình mới, còn trùng lắp và phụ thuộc vào hoạt động của Ðoàn.

Ðể thực hiện tốt, hiệu quả mục tiêu này, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam các cấp cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; phát động và duy trì các chương trình hành động, các cuộc vận động đáp ứng đòi hỏi của đất nước trong giai đoạn mới, đồng thời phù hợp khả năng, nguyện vọng chính đáng của thanh niên. Tiếp tục tiếp cận với các đối tượng thanh niên khác nhau, hỗ trợ và tập hợp họ tham gia xây dựng tổ chức Hội.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công tác thanh niên là những lời chỉ dẫn, dạy bảo ân cần của Người nhằm định hướng cho thanh niên hành động, xác định các chuẩn mực cho thanh niên phấn đấu; xây dựng những tấm gương điển hình tiên tiến để thanh niên học tập và noi theo, tạo mọi điều kiện thuận lợi để thanh niên hoạt động, rèn luyện, phấn đấu vươn lên khẳng định mình; xây dựng, tổ chức thanh niên thành lực lượng cách mạng, phát huy mọi tiềm năng to lớn của thanh niên vì tương lai tươi sáng của tuổi trẻ hướng đến mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Sự nỗ lực học tập, rèn luyện và phấn đấu không ngừng của thanh niên theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là yếu tố đặc biệt quan trọng để xây dựng thế hệ thanh niên trong thời kỳ mới.

                                                                            Ths  Nguyễn Thanh Hoàng

(1) Hồ Chí Minh: Về giáo dục thanh niên, Nxb Thanh niên, HN, 1980, tr.82, 84.

(2) Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, Nxb Chính trị quốc gia, HN, 1995, tr.29.

(3) Hồ Chí Minh, Sđd, tr.315, 375.

(4),(5),(6) Hồ Chí Minh: Về giáo dục thanh niên, Nxb Thanh niên, HN, 1980, tr.28, 165, 166.