Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương và cấp ủy các cấp, đại hội các tổ chức cơ sở đảng nhiệm kỳ 2020 - 2025 về cơ bản được tổ chức chu đáo, công phu, đúng quy định, phát huy dân chủ, tập hợp được trí tuệ của đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân. Tuy nhiên, bên cạnh đó, quá trình thực hiện vẫn còn một số hạn chế, yếu kém; cần rút ra bài học kinh nghiệm để tiếp tục tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp trong thời gian tới.

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và cấp ủy các cấp

Sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và cấp ủy các cấp rất kịp thời, sát sao. Trong quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW, ngày 30-5-2019, của Bộ Chính trị, “Về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng”, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã có bài viết quan trọng về chuẩn bị và tổ chức thật tốt đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng(1) và bài viết về công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng(2); đồng thời, ra Lời kêu gọi đồng bào, đồng chí, chiến sĩ cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài đoàn kết một lòng trong phòng, chống đại dịch COVID-19(3). Thủ tướng Chính phủ ban hành 2 Chỉ thị, Bộ Chính trị ban hành Thông báo kết luận, Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành 4 Công điện và lập 12 đoàn công tác chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW tại các địa phương, cơ quan, đơn vị; Ban Tổ chức Trung ương theo dõi sát sao và có văn bản đôn đốc thực hiện; cấp ủy các cấp đã chủ động, có nhiều cách làm hay, sáng tạo để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt 2 nhiệm vụ kép và tổ chức thành công đại hội các tổ chức cơ sở đảng.

Trong điều kiện phải thực hiện cách ly xã hội nhưng với quyết tâm chính trị rất cao, sự năng động, sáng tạo của các cấp ủy, đại hội các tổ chức cơ sở đảng được tổ chức thành công, bảo đảm chất lượng, hoàn thành sớm hơn nhiệm kỳ trước. Đến hết ngày 30-6-2020, đã có 99,8% tổ chức cơ sở đảng tổ chức thành công đại hội; trong đó, có 15 tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương hoàn thành sớm, các tỉnh như Thái Bình, Yên Bái, Quảng Ninh hoàn thành sớm hơn 1 tháng so với quy định.

Việc thực hiện một số chủ trương thí điểm, nội dung mới nghiêm túc, đạt kết quả tốt, điển hình như: Thảo luận chương trình hành động trực tiếp tại đại hội; chủ trương bầu trực tiếp bí thư cấp ủy tại đại hội được thực hiện thí điểm tại Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Thành phố Hồ Chí Minh, Bến Tre và nhiều tỉnh ủy, thành ủy khác với kết quả là các đồng chí bí thư đều trúng cử với tỷ lệ phiếu bầu cao, nhiều đồng chí đạt tỷ lệ 100%; việc thực hiện chủ trương bí thư cấp ủy không phải là người địa phương, bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân, được thực hiện tốt ở nhiều địa phương.

Kết quả đại hội các tổ chức cơ sở đảng nhiệm kỳ 2020 - 2025

Các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương đã quán triệt, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 35, các quy định, hướng dẫn của Trung ương và sớm ban hành các văn bản cụ thể hóa phù hợp với đặc điểm, tình hình của đảng bộ. Cấp ủy cấp trên đã tập trung chỉ đạo đại hội điểm và kịp thời rút kinh nghiệm để thực hiện thống nhất trong toàn đảng bộ. Các đồng chí ủy viên ban thường vụ, cấp ủy viên và tổ công tác của cấp ủy cấp trên đã bám sát cơ sở, kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc chuẩn bị và tổ chức đại hội bảo đảm đúng yêu cầu, nội dung và các nguyên tắc, thủ tục, quy định. Một số tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương có nhiều cách làm hay, sáng tạo.

Báo cáo chính trị, báo cáo kiểm điểm của ban chấp hành về cơ bản được chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng, tổ chức lấy ý kiến rộng rãi; dự thảo chương trình hành động là nội dung mới nhưng được chuẩn bị nghiêm túc. Chất lượng tham luận được nâng lên, không khí thảo luận ở nhiều đại hội sôi nổi, thẳng thắn, có tính chiến đấu, tập hợp, phát huy được trí tuệ của đông đảo cán bộ, đảng viên và tạo được sự phấn khởi, tin tưởng, dân chủ, đoàn kết.

Công tác chuẩn bị nhân sự được thực hiện dân chủ, khách quan, đúng quy trình và được các cơ quan chuyên môn thẩm định, cấp ủy cấp trên trực tiếp phê duyệt, đồng ý giới thiệu. Nhân sự được giới thiệu cơ bản bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, được chuẩn bị kỹ lưỡng theo quy trình 5 bước, số dư hợp lý nên có rất ít nhân sự được ứng cử, đề cử tại đại hội. Quy chế bầu cử trong Đảng được thực hiện nghiêm túc, việc kiểm phiếu được thực hiện bằng máy tính nên bảo đảm tính khách quan, minh bạch; hầu hết chỉ bầu một lần đủ số lượng cấp ủy, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư và đại biểu đi dự đại hội đảng bộ cấp trên. Việc đổi mới 1/3 cấp ủy viên, tỷ lệ cán bộ nữ, cán bộ trẻ và cán bộ là người dân tộc thiểu số tham gia cấp ủy ở nhiều nơi đạt, vượt mục tiêu đề ra; trình độ cấp ủy viên cao hơn nhiệm kỳ trước.

Công tác điều hành của đoàn chủ tịch nhìn chung theo đúng kịch bản, bám sát chương trình đại hội, linh hoạt xử lý các tình huống phát sinh. Ban kiểm phiếu thực hiện đúng nhiệm vụ, cơ bản bảo đảm yêu cầu, đúng nguyên tắc, quy chế bầu cử. Công tác tuyên truyền, cổ động trước, trong và sau đại hội được thực hiện theo đúng chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương Đảng, bảo đảm an toàn, trang trọng, hiệu quả, tiết kiệm.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, đại hội các tổ chức cơ sở đảng còn một số hạn chế, yếu kém. Văn kiện trình đại hội của một số nơi chưa toàn diện, sâu sắc. Số lượt ý kiến thảo luận tại một số đại hội còn ít; việc tham gia ý kiến vào dự thảo văn kiện của Trung ương và cấp trên trực tiếp chưa được quan tâm đúng mức. Cá biệt, còn một số đồng chí bí thư, phó bí thư tái cử nhưng không trúng cử.

Một số bài học kinh nghiệm rút ra từ đại hội các tổ chức cơ sở đảng và những gợi mở để tiếp tục tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp trong thời gian tới

Từ những kết quả, hạn chế của đại hội các tổ chức cơ sở đảng, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm và những gợi mở để tiếp tục tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp trong thời gian tới, cụ thể như sau:

Thứ nhất, các cấp ủy cần tiếp tục quán triệt đầy đủ, sâu sắc nội dung, yêu cầu  của Chỉ thị số 35-CT/TW, tư tưởng chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII của Đảng về chuẩn bị và tổ chức thật tốt đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng để kịp thời rút kinh nghiệm; tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị và tiến hành đại hội đảng bộ các cấp. Coi trọng công tác hướng dẫn, định hướng, thẩm định, phê duyệt các văn kiện, đề án nhân sự của cấp dưới, kiên quyết chỉ đạo điều chỉnh, bổ sung nếu chưa đáp ứng yêu cầu.

Thứ hai, báo cáo chính trị phải có bố cục hợp lý, cân đối, bảo đảm lô-gíc về nội dung, bám sát chức năng, nhiệm vụ, kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra của nhiệm kỳ 2015 - 2020 để đánh giá khách quan, toàn diện, sát thực tế, làm rõ ưu điểm, hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan, tổng kết cách làm hay, sáng tạo, thành quả nổi bật để đúc rút những bài học sâu sắc; đồng thời, cần dự báo sát tình hình, xác định đúng tiềm năng, thế mạnh, lợi thế cạnh tranh, sự khác biệt để đề ra chỉ tiêu có tính phấn đấu cao; các nhiệm vụ, giải pháp phải đồng bộ, toàn diện về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, đối ngoại, lựa chọn nhiệm vụ trọng tâm, các giải pháp đột phá để phát triển nhanh, bền vững trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, với tầm nhìn đến năm 2030 và năm 2045.

Thứ ba, báo cáo kiểm điểm của cấp ủy phải có tính chiến đấu cao, nêu cao tinh thần tự phê bình và phê bình với thái độ nghiêm túc, thẳng thắn, xây dựng. Căn cứ các nhiệm vụ của cấp ủy đã được nêu trong các quy định của Bộ Chính trị, Ban Bí thư để kiểm điểm, tránh trùng lặp nội dung với báo cáo chính trị. Tập trung kiểm điểm, làm rõ ưu điểm, hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân trong lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kết quả thực hiện các nghị quyết, quy định của Trung ương về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, thực hiện trách nhiệm nêu gương gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Chú trọng kiểm điểm việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc của cấp ủy, đổi mới phương thức lãnh đạo, phong cách, lề lối làm việc; qua đó, xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để đề ra kế hoạch, lộ trình, biện pháp phù hợp nhằm sửa chữa, khắc phục hạn chế, khuyết điểm.

Thứ tư, các tiểu ban, tổ giúp việc cần chủ động tham mưu cho cấp ủy làm tốt việc gợi ý thảo luận dự thảo các văn kiện Đại hội XIII của Đảng, văn kiện đại hội đảng bộ cấp trên trực tiếp và cấp mình. Tập trung gợi ý thảo luận các nội dung lớn, khó, mới, chỉ tiêu, nhiệm vụ chủ yếu, giải pháp đột phá hoặc vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, những nội dung liên quan trực tiếp đến địa phương, cơ quan, đơn vị; gửi nội dung gợi ý thảo luận trước cho các đại biểu dự đại hội để có đủ thời gian nghiên cứu kỹ lưỡng, chuẩn bị ý kiến có chất lượng, tạo không khí sôi nổi trong tranh luận, phản biện tại đại hội.

Thứ năm, công tác chuẩn bị nhân sự phải tiến hành theo phương châm: “Làm từng bước chặt chẽ, từng việc cụ thể, từng nhóm chức danh từ thấp đến cao, bảo đảm thận trọng, kỹ lưỡng, làm đến đâu chắc đến đó”. Trong công tác nhân sự đại hội phải đặc biệt coi trọng chất lượng, tiêu chuẩn, điều kiện là chính; đánh giá chính xác cán bộ cả về phẩm chất, đạo đức, lối sống, năng lực, uy tín và kết quả công tác thông qua các sản phẩm cụ thể; đồng thời, phải giữ đúng nguyên tắc, thực hiện nhất quán, phát huy dân chủ, huy động trí tuệ tập thể, công tâm, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch và quyết định theo đa số. Kiên quyết không để lọt vào cấp ủy những người không bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, không xứng đáng nhưng cũng không bỏ sót những cán bộ thật sự có đức, có tài, có uy tín trong Đảng và nhân dân. Chủ động nắm chắc tình hình tư tưởng, lắng nghe phản ánh của cán bộ, đảng viên và nhân dân để chỉ đạo giải quyết kịp thời.

Thứ sáu, các cấp ủy, tổ chức đảng cần phải tập trung cao cho công tác xây dựng Đảng để tập trung xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng, đảng viên; đồng thời, phải đẩy mạnh tuyên truyền những thành tựu đã đạt được trong nhiệm kỳ qua, phương hướng, mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nhiệm kỳ tới, nhằm tạo không khí thi đua sôi nổi, thiết thực để thực hiện thắng lợi nghị quyết ngay sau khi đại hội kết thúc./.

-------------------------------

(1) https://thanhnien.vn/thoi-su/toan-van-bai-viet-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-nguyen-phu-trong-ve-chuan-bi-to-chuc-dai-hoi-xiii-1090088.html, ngày 6-6-2020
(2) Xem: Tạp chí Cộng sản, số 941 (5-2020), tr. 3
(3) Xem: Tạp chí Cộng sản, số 939 (4-2020), tr. 3

Theo Tapchicongsan.org.vn

http://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/nhin-lai-dai-hoi-cac-to-chuc-co-so-dang-nhiem-ky-2020-2025-ket-qua-dat-duoc-va-mot-so-bai-hoc-kinh-nghiem