Toàn cảnh phiên họp
Tạo điều kiện và khả năng kết nối liên vùng giữa tỉnh Khánh Hòa với hai tỉnh Lâm Đồng và Ninh Thuận
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết đầu tư Dự án vì việc đầu tư Dự án sẽ hình thành tuyến giao thông huyết mạch của tỉnh, đã được xác định trong danh mục các dự án ưu tiên của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; thực hiện mục tiêu phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối vùng theo Nghị quyết số 09-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Phá vỡ thế độc đạo về giao thông đường bộ giữa huyện Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, tạo điều kiện và khả năng kết nối liên vùng giữa tỉnh Khánh Hòa với hai tỉnh Lâm Đồng và Ninh Thuận;
Việc đầu tư Dự án cũng sẽ góp phần tạo động lực tăng trưởng, thúc đẩy giao thương, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; phát huy bản sắc văn hóa dân tộc của 2 huyện miền núi, trong số 74 huyện nghèo thuộc 26 tỉnh trên cả nước, với hơn 70% dân số là người dân tộc thiểu số; tỷ lệ hộ nghèo trên 45%. Góp phần tạo điều kiện chủ động về cứu hộ cứu nạn tăng cường an ninh, quốc phòng, hình thành thế trận phòng thủ vững chắc cho khu vực Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và 3 tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận và Lâm Đồng. Đồng thời thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Khánh Hòa trong việc thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW của Bộ Chính trị. Hồ sơ Dự án đáp ứng các yêu cầu tại Điều 20 Luật Đầu tư công và Nghị định số 29/2021/NĐ-CP ngày 26/3/2021 của Chính phủ quy định về trình tự, thủ tục thẩm định dự án quan trọng quốc gia và giám sát, đánh giá đầu tư; đáp ứng yêu cầu đề nghị quyết định chủ trương CMĐSDR theo Điều 19, Điều 20 Luật Lâm nghiệp và Nghị định số 83/2020/NĐ-CP ngày 15/7/2020 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2018/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp.
Các đại biểu tham dự phiên họp
Theo Chủ nhiệm Lê Quang Huy, Dự án đã tuân thủ yêu cầu của pháp luật về đầu tư công; tuân thủ quy định về điều kiện chuyển mục đích sử dụng rừng quy định tại Điều 19 Luật Lâm nghiệp; quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác của Quốc hội, điều kiện khi phê duyệt chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên theo quy định tại Nghị định 83/2019/NĐ-CP; tuân thủ pháp luật về xây dựng, pháp luật về bảo vệ môi trường.
Dự án cũng phù hợp với Chiến lược, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Khánh Hòa đã được Bộ Chính trị thông qua; phù hợp với định hướng Quy hoạch tổng thể quốc gia và Quy hoạch tổng thể sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Quốc hội thông qua; phù hợp với quy hoạch tỉnh Khánh Hòa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; phù hợp với quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; phù hợp với các Quy hoạch, Kế hoạch có liên quan khác.
Theo Tờ trình của Chính phủ, thời gian thực hiện Dự án từ năm 2022 đến năm 2027. Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thấy rằng, với quy mô, tính chất, mặt bằng thi công, hướng tuyến và khối lượng đền bù hỗ trợ, tái định cư của Dự án, nếu được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án vào Kỳ họp thứ 5 và cho phép áp dụng cơ chế đặc thù thì tiến độ thực hiện Dự án theo Tờ trình của Chính phủ là chưa phù hợp. Do đó, đề nghị Chính phủ rà soát, đánh giá kỹ để rút ngắn thời gian xây dựng, cân nhắc điều chỉnh tiến độ thực hiện Dự án phù hợp với tiến độ giải ngân vốn.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy
Đề xuất các cơ chế đặc thù trong việc thực hiện Dự án
Về chuyển mục đích sử dụng rừng và trồng rừng thay thế, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho biết, tổng diện tích đất có rừng tự nhiên khoảng 75,58 ha chiếm 58,6% tổng diện tích chiếm đất của Dự án; chỉ chiếm 0,027% diện tích rừng hiện có của tỉnh Khánh Hòa và diện tích rừng đặc dụng cần chuyển mục đích sử dụng chỉ chiếm 0,193% diện tích rừng của Khu bảo tồn thiên nhiên Hòn Bà. Theo báo cáo kết quả điều tra rừng: trong 32,88 ha diện tích rừng đặc dụng cần chuyển mục đích sử dụng đa số là rừng nghèo kiệt và rừng phục hồi; trong 27,07 ha rừng phòng hộ đầu nguồn cần chuyển mục đích sử dụng không có rừng giàu, chỉ có rừng nghèo, rừng phục hồi và rừng hỗn giao. Như vậy, việc chuyển diện tích rừng đặc dụng và phòng hộ đầu nguồn của Dự án không ảnh hưởng nhiều đến hệ sinh thái rừng, môi trường tự nhiên, môi trường sống của các loài động, thực vật và chức năng phòng hộ đầu nguồn của rừng.
Bên cạnh đó, Hiện nay Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa có phương án trồng rừng thay thế theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp đối với diện tích rừng phải chuyển mục đích sử dụng để thực hiện Dự án. Tuy nhiên, Ủy ban Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa cập nhật các quy định mới của pháp luật và cân nhắc các phương án trồng rừng tối ưu để tránh phát sinh chi phí trồng rừng, dẫn đến tổng chi phí Dự án tăng, kéo dài thời gian triển khai Dự án.
Các đại biểu tham dự phiên họp
Về hướng tuyến, Chủ nhiệm Lê Quang huy cho biết, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đưa ra 03 Phương án về hướng tuyến của Dự án. Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tán thành hướng tuyến theo Phương án 2 như Chính phủ trình Quốc hội vì đây là Phương án tối ưu. Cụ thể: Dự án có độ dài tuyến hợp lý (ngắn hơn phương án 1 là 3,3 km); đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật Vtk=60km/h, riêng đoạn làm mới qua địa hình núi hiểm trở, khó khăn, khúc cua gấp, tốc độ thiết kế Vtk=40km/h; tuân thủ quy định không đi qua các điểm khống chế, không đi vào phân khu bảo tồn nghiêm ngặt thuộc khu bảo tồn thiên nhiên Hòn Bà. Các khu tập trung đông dân cư, quy hoạch xây dựng hồ chứa nước Sông Cầu, phù hợp với địa hình, địa vật, thủy văn khu vực tuyến đi qua, hạn chế tối đa việc giải phóng mặt bằng, chiếm dụng đất rừng, đất trồng lúa; giảm thiểu khối lượng đào đắp và phù hợp cảnh quan môi trường vùng đặt tuyến; có hiệu quả cao nhất về mặt kinh tế.
Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng tán thành với đề xuất của Chính phủ, kiến nghị Quốc hội cho phép áp dụng cơ chế đặc thù trong thực hiện Dự án. Đồng thời, kiến nghị Quốc hội cho phép giao Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa quyết định đầu tư, tổ chức thực hiện theo trình tự, thủ tục, thẩm quyền thực hiện dự án nhóm A do cấp tỉnh quản lý theo pháp luật về đầu tư công. Trường hợp điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định các vấn đề phát sinh liên quan đến Dự án./.